Dwudziesty wiek odcisnął niezatarte piętno na losach wielu polskich rodzin także, a może przede wszystkim pochodzących z Kresów. Ziemie te fascynują zamkniętą w niej epoką, która bezpowrotnie minęła. Zapisana w nurtach rzek i pamięci potomków tamtych ludzi, przywołuje wciąż nowe opowieści - wspomnienia. Wioletta Sawicka trafnie zatytułowała swoją nową sagę Wiek miłości. Wiek nienawiści poświęconą Kresowiakom i ich dramatycznym losom. Składają się na nią: Oleńka panienka z Białego Dworu, Franka w obcym domu, Maria dziewczyna z kwiatkiem we włosach oraz Anna gorzki smak miodu.
Oleńka Ostojańska, młoda ziemianka wychowana w patriotycznej rodzinie, mocno przywiązanej do dawnych obyczajów, zakochuje się z wzajemnością w niemieckim nauczycielu z sąsiedniego majątku, Joachimie Langer. Guwerner i poeta zarazem znajduje w niej natchnienie, ale też w jego wierszach zamknięta zostaje złowroga przepowiednia nowego XX stulecia naznaczonego miłością i nienawiścią zarazem. Kiedy młodzi planują wspólne życie, Ostojańscy zgodnie z tradycją szukają godnego córki męża. Gdy dowiadują się o jej miłości do Niemca, nie zgadzają się na mezalians. Kiedy zakochani planują ucieczkę, ma miejsce zdarzenie, które na zawsze zapisze się na ich dalszym życiu.
Wioletta Sawicka zabiera w podróż nurtami kresowych rzek Niemna, Wilii i Wołgi. Przemierzamy Litwę, Białoruś i Ukrainę poznając ludzi dla których hasło Bóg, Honor, Ojczyzna było silniejsze od miłości do rodziny. Stanowiły zachętę do walki o wolność. Zaczynamy w przededniu wybuchu I wojny światowej. Wielkiej Wojny, na którą czekali Polacy z utęsknieniem i nadzieją. Gdy nadeszła zaczęła nie tylko burzyć dotychczasowy porządek geopolityczny, ale i społeczny, jak również do głosu doszły zwłaszcza na Ukrainie antagonizmy narodowościowe. Dochodziło do mordów, rzezi i ziemii broczącej w krwi. Kiedy mężczyźni byli na wojnie, to kobiety musiały zadbać o byt rodziny, odnaleźć się w nowej sytuacji i dostosować do wymogów nowych czasów. One wychowywały w duchu patriotycznym potomstwo, wpajając im własne ideały. Nastąpił wiek silnych i wyemacypowanych kobiet. Emancypacja polegała na zrodzeniu się u nich politycznej świadomości i poglądów na sprawę polską, podjęciem się pracy zarobkowej czy wyjściem na pole, jak także obroną domu i dzieci przed wrogiem. Tęskniły za mężami, braćmi i synami, ale za żadną cenę nie wolno im było się poddać. Córka od matki musiała nauczyć się mądrości i odnaleźć wewnętrzną siłę przez całe ubiegłe stulecie. Z biegiem lat przyglądamy się burzliwym latom 30. później okupacji sowieckiej i hitlerowskiej Litwy i powojennej rzeczywistości. Poznajemy wrogi stosunek Litwinów i bolszewików nie tylko do Niemców - poznając przemilczane do dziś historię tułających się niemieckich sierot, zwanych wilczymi dziećmi, ale również do samych Polaków, głównie ziemiańskiego pochodzenia. Obserwujemy dramatyczne losy wypędzonych z własnego domu, zrujnowanych majątków, złamanych życiorysów i konieczności przystosowania się do nieludzkich czasów, zachowując przy tym wpojony w rodzinnym domu patriotyzm.
Saga oparta jest na podstawie historii rodziny samej autorki oraz zawiera niezwykle szeroko zakrojone tło społeczno - polityczne opisywanych czasów. Autorka zadbała o najmniejszy nawet szczegół nadający większej wiarygodności. Każdy z czterech tomów skupia się na innym okresie i innej bohaterce rodu Ostojańskich. Wioletta Sawicka snuje opowieść z ogromnym szacunkiem do człowieka naznaczonego piętnem nienawiści XX wieku i niczym mantra przewija się pytanie: jak to się stało, że ludzie ludziom zgotowali ten los? Autorka nie stroni przy tym również od brutalnych scen, ukazujących w pełni dramat tamtych pokoleń. Otula melancholii, nostalgii ale i rodowymi tajemnicami. Cykl czyta się z rosnącym zainteresowaniem i jednocześnie przerażeniem, wciąga i nie pozwala oderwać się od lektury. Uwaga łatwo przy nim o nie jedną zarwaną noc. Nam pozostaje czekać na piąty ostatni tom serii Viktoria miłość zza żelaznej kurtyny.
Polecam.
Moja ocena 9/10
Wydawanictwo Prószyński i S-ka
