poniedziałek, 17 sierpnia 2020

CZERWONY KSIĄŻĘ, THIMOTHY SNYDER

Są rodziny, które wywierają silny wpływ na dzieje państw, którymi rządzą. Niewątpliwie zaliczają się do nich Habsburgowie, których aspiracją było stworzenie monarchii władającej światem. Monarchii uniwersalnej stanowiącej unię narodów połączonych dynastią, aparatem urzędniczym, rządy trwające do skończenia świata. Profesor Timothy Snyder w Czerwonym księciu. Niezwykłych losach Wilhelma von Habsburga snuje opowieść o człowieku buntowniku, playboyu, człowieku marzącym o powstaniu niepodległej Ukrainy.


Wilhelm Habsburg urodził się w 1895 roku, jako jedno z szóstki dzieci arcyksięcia Stefana, krewnego cesarza Austrii Franciszka Józefa. Urodzony i wychowany w Chorwacji, nad adriatyckim porcie Losnij. Predystynowany na przyszłego króla Polski, tymczasem on sam bardziej interesował się Ukrainą. Marzył o powołaniu niepodległej Ukrainy, uświadomieniu chłopów o ich sile politycznej, związany z ukraińskimi nacjonalistami. Dla swojej idei bez trudu był w stanie poświęcić sprawę polską,jak również własną rodzinę. Doskonale wykształcony, znał francuski, włoski, niemiecki, angielski, polski i ukraiński. To znajomość tego ostatniego języka ułatwiła mu kontakt z jednym z najistotniejszych przywódców Kościoła grecko-katolickiego. W odrodzonej Polsce, z którą związany był jego najstarszy brat, Albrecht oraz w Związku Radzieckim widział słusznie najpoważniejsze zagrożenie do powstania zjednoczonej Ukrainy. To właśnie jego upodobnienie się do ludu, również pod kątem stroju, nadały mu imię Wasyla Wyszywanego. 

Wraz z upadkiem jego marzeń wyjechał do Francji, gdzie uwikłany został w skandal obyczajowy. Z kobietami sypiał z konieczności, z mężczyznami z przyjemności. W okresie międzywojennym gorący zwolennik restauracji Habsburgów, pod panowaniem których mogła ziścić się jego idea. Wraz z objęciem rządów przez NSDAP i umocnieniu Hitlera, popierał faszyzm jako naturalnego wroga Polaków i komunistów. Z wybuchem wojny szybko przekonał się, jak płoche były jego nadzieje na powołanie przez III Rzeszę, niepodległej Ukrainy. Wówczas to przyłączył się do ruchu oporu. Po zakończeniu wojny, został aresztowany w 1947 r. i zmarł w stalinowskim więzieniu.

Timothy Snyder omawiając sylwetkę Wilhelma von Habsburga, ponownie porusza temat narodu, narodzin nazizmu, rządów dwóch totalitaryzmów czy idei zjednoczenia Europy pod wspólnym rządem, zrodzonym już w 1273 r. przez założyciela dynastii Habsburgów, Rudolfa. Analizuje współczesną sytuację geopolityczną właśnie pod kątem nacjonalizmu, świadomości politycznej obywateli, czy marzeń Habsburga o rządach uniwersalnych. Zabiera w podróż przez stulecia i państwa, przedstawia wiele ciekawostek. Pozycja obowiązkowa dla miłośników historii.

Polecam. 

Moja ocena 8/10


            Wydawanictwo Znak Horyzont 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz